Coraz więcej osób pada ofiarą oszustów, którzy używają naszych danych osobowych, aby np. wziąć kredyt. Można temu zapobiec, dzięki usłudze „Zastrzeż PESEL”.
Obecnie to ofiara przestępstwa kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe. Nowe przepisy zmienią tę sytuację. Jeśli obywatel zastrzeże swój PESEL i w tym czasie ktoś zaciągnie na niego zobowiązanie, instytucja finansowa nie będzie mogła domagać się od tej osoby np. spłaty długu.
Od 1 czerwca wszystkie instytucje finansowe muszą sprawdzić Rejestr Zastrzeżeń Numerów PESEL, zanim udzielą komuś pożyczki czy podpiszą umowę.
W trosce o bezpieczeństwo danych zalecamy, aby na wszelki wypadek mieć swój PESEL cały czas zastrzeżony i cofać zastrzeżenie tylko w sytuacjach, kiedy planujemy załatwić konkretną sprawę.
Gdzie mogę zastrzec swój PESEL?
- w aplikacji mobilnej mObywatel 2.0,
- w serwisie internetowym mObywatel,
- w dowolnym urzędzie gminy.
W aplikacji i serwisie mObywatel można zastrzec swój numer PESEL, a także:
- cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL z automatyczną datą ponownego zastrzeżenia,
- cofnąć zastrzeżenie numeru PESEL bezterminowo,
- dowiedzieć się, jaka firma i instytucja sprawdzała Twój PESEL oraz z jakiego powodu,
- poznać historię swoich zastrzeżeń.
W aplikacji można dodatkowo otrzymywać na swój telefon powiadomienia związane z usługą Zastrzeż PESEL.
Zastrzeganie PESEL ma chronić osoby prywatne (konsumentów) przed finansowymi skutkami kradzieży ich danych. Nie dotyczy ono innych sytuacji codziennych czy formalnych – nawet, jeśli używamy w nich swoich danych osobowych.
W związku z tym zastrzeżony numer PESEL nie wpływa na:
- sprawy urzędowe (np. wzięcie ślubu, zameldowanie się czy wyrobienie dokumentów),
- sprawy zdrowotne (np. wizyty u lekarza, pobyt w szpitalu czy wykupienie recepty),
- udział w wyborach,
- ważność dokumentów (np. dowodu osobistego, paszportu czy prawa jazdy),
- korzystanie z profilu zaufanego,
- podróżowanie (np. przekraczanie granicy, podróże lotnicze czy kupowanie biletów lotniczych),
- wykonywanie czynności służbowych (np. podpisywanie umów w pracy),
- korzystanie z usług poczty (Poczta Polska może ubiegać się o dostęp do weryfikacji zastrzeżenia w rejestrze, ale nie ma takiego obowiązku ustawowego).
Numer PESEL można zastrzec, a także cofnąć jego zastrzeżenie bezpłatnie. Nie trzeba przy tym podawać przyczyny, ponieważ każda pełnoletnia osoba, która posiada nadany numer PESEL ma prawo dowolnie zarządzać statusem zastrzeżenia swojego numeru PESEL. Nie ma też znaczenia, ile razy PESEL zostanie zastrzeżony.
