W środę, 24 maja weszła w życie ustawa definiująca nowe obowiązki dla podmiotów wprowadzających opakowania jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Nowe przepisy poszerzają zakres definicji „produktu” o produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne.

Produkt jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych to produkt, który jest w całości lub części wykonany z tworzyw sztucznych i który nie został przeznaczony, zaprojektowany ani wprowadzony do obrotu, tak aby osiągnąć w ramach jego cyklu życia wielokrotne użycie przez zwrócenie go w celu powtórnego napełnienia lub ponownego użycia do tego samego celu, do którego był pierwotnie przeznaczony.

Zgodnie z nowymi przepisami, część produktów jednorazowych z tworzyw sztucznych jest zakazanych i na liście znalazły się:

  • patyczki higieniczne, z wyjątkiem patyczków przeznaczonych do celów medycznych zgodnie z definicją wyrobu medycznego,
  • sztućce (widelce, noże, łyżki, pałeczki),
  • talerze,
  • słomki, z wyjątkiem słomek przeznaczonych do celów medycznych zgodnie z definicją wyrobu medycznego,
  • mieszadełka do napojów,
  • patyczki mocowane do balonów i służące do tego, aby balony się na nich opierały,
  • pojemniki na żywność wykonane z polistyrenu ekspandowanego,
  • pojemniki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego,
  • kubki na napoje, w tym ich zakrętki i wieczka, wykonane z polistyrenu ekspandowanego.

Za złamanie przepisów będą groziły administracyjne kary pieniężne w wysokości od 10 tys. do nawet 500 tys. zł.

Przedsiębiorcy, którzy prowadzą punkty sprzedaży detalicznej, handel hurtowy lub punkt gastronomiczny, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, są zobowiązani do pobrania opłaty od konsumenta nabywającego te produkty lub napoje lub żywność w tych produktach – przepis będzie obowiązywał od 1 stycznia 2024 r.

Do produktów tych zalicza się:

  1. kubki na napoje, w tym ich pokrywki i wieczka;
  2. pojemniki na żywność, w tym pojemniki takie jak pudełka, z pokrywką lub bez, stosowane w celu umieszczania w nich żywności, która jest:
    • przeznaczona do bezpośredniego spożycia, na miejscu lub na wynos,
    • zazwyczaj spożywana bezpośrednio z pojemnika oraz
    • gotowa do spożycia bez dalszej obróbki, takiej jak przyrządzanie, gotowanie czy podgrzewanie
  • w tym pojemniki na żywność typu fast food lub na inne posiłki gotowe do bezpośredniego spożycia, z wyjątkiem pojemników na napoje, talerzy oraz paczek i owijek zawierających żywność.

Przedsiębiorcy ci mają również obowiązek zapewnienia dostępności opakowań́ alternatywnych do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będących opakowaniami, wytworzonych z materiałów innych niż̇ tworzywa sztuczne, w tym innych niż̇ tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji, lub dostępności opakowań́ wielokrotnego użytku.

Do pobrania opłaty będzie również̇ obowiązany przedsiębiorca pakujący i oferujący – za pomocą̨ urządzenia vendingowego, w tym umieszczonego także w miejscach innych niż̇ jednostki handlu detalicznego, jednostki handlu hurtowego lub jednostki gastronomiczne – napoje lub żywność w ww. produktach jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.

Przedsiębiorcy prowadzący punkty sprzedaży detalicznej, handel hurtowy lub punkt gastronomiczny, w których są oferowane ww. produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty są obowiązani do prowadzenia, w postaci papierowej albo elektronicznej, ewidencji liczby nabytych i wydanych użytkownikom końcowym produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych powyżej, będących opakowaniami, w danym roku kalendarzowym przez danego przedsiębiorcę.

Zarówno pobieranie opłat od konsumentów, jak i rozliczanie publicznych kampanii edukacyjnych będzie się odbywać za pośrednictwem marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce pobrania opłaty w przypadku jednostki handlu detalicznego jednostki handlu hurtowego, jednostki gastronomicznej lub urządzenia vendingowego (składanie sprawozdań, wnoszenie odpowiednich opłat).

Ww. przedsiębiorcy, autoryzowani przedstawiciele oraz przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lub narzędzia połowowe zawierające tworzywa sztuczne, są obowiązani do złożenia wniosku o wpis do rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami (BDO), w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, tj. DO 24 SIERPNIA 2023 r. i mogą prowadzić działalność bez posiadania takiego wpisu do dnia jego uzyskania, pod warunkiem złożenia wniosku w tym terminie.